Temos a obriga de acertar

Hai que recoñecer que non foi nada doado para as primeiras xeracións que protagonizaron a reorganización do nacionalismo galego nos anos sesenta decidir estratexias e tácticas no tempo da Transición. Neses momentos o nacionalismo estaba como quen di na súa adolescencia. Ademais de enfrontarse a un escenario político absolutamente descoñecido, aqueles homes e aquelas mulleres da UPG, do PSG e da AN-PG nin sequera puideron contar nesa circunstancia histórica coa experiencia política dalgunha figura do nacionalismo da época da República, cunha personalidade que xogase un papel semellante a un Josep Tarradellas, un Manuel de Irujo ou un Telesforo Monzón. Orfos dun liderado que fixese de ponte entre o nacionalismo da preguerra e o novo nacionalismo galego, co vello PG fóra de xogo desde os anos cincuenta, con Ramón Piñeiro situado nunha estratexia moi diferente á do nacionalismo, e sen saber aínda cal sería o respaldo electoral para cada unha das opcións partidarias, as novas forzas políticas tiveron que decidir se reforma ou ruptura, se Xunta Democrática ou Consello de Forzas Políticas Galegas, se Autonomía ou Bases Constitucionais, se comprometerse co proceso autonómico que estaba a nacer ou cambatilo activamente desde fóra. Demasiada responsabilidade política para uns dirixentes que pasaron directamente da loita contra a ditadura a liderar o nacionalismo galego nun contexto político tan complexo.

Hoxe, afortunadamente, temos perspectiva histórica da Transición, coñecemos o que puido ser e non foi, todo o que perdeu Galiza por non poder contar naquelas cortes do 77 con voces como as de Bautista Álvarez, Xosé Manuel Beiras, Camilo Nogueira, Francisco Rodríguez, Francisco Carballo ou Elvira Souto, e coñecemos igualmente o peso real do nacionalismo galego na nosa sociedade, as súas fortalezas e  as súas debilidades. Somos conscientes tamén das oportunidades que perdeu o país ao longo das últimas décadas e temos, ademais, luces suficientes para ver con máis nitidez cada un dos pasos que deu o nacionalismo galego desde 1975 para aquí, de ver os seus acertos e os seus erros, os seus éxitos e os seus fracasos. Hoxe temos a obriga de aprender da experiencia, a obriga de acertar, de non defraudar á sociedade actual e ás xeracións que han de vir, de non perder ningunha oportunidade máis para o país. Galiza non pode prescindir do nacionalismo nin o nacionalismo pode prescindir de ningunha posibilidade de defender o país. Precisamos dar un paso adiante coa certeza de que nada é hoxe máis importante que construír o futuro entre todas as galegas e os galegos que queremos un país diferente, un país que aproveite todas as súas potencialidades para vivir dignamente da súa economía produtiva e para ser unha nación no mundo.

Acertou o nacionalismo cando fundou a AN-PG, cando creou o Consello de Forzas Políticas Galegas, cando promoveu o sindicalismo nacionalista en todas as súas expresións, cando optou por disolver a AN-PG e crear o BNG co obxecto de acadar a unidade do nacionalismo ou cando en 1985 decidiu pasar polo cerimonial da promesa para estar no Parlamento galego. Acertou, así mesmo, cando no seu día convocou a todas as organizacións políticas de ámbito galego para ir nunha candidatura unitaria a Europa, cando buscou a un home galeguista como Carlos Mella, co seu pasado político no goberno de Albor, para encabezar naquel momento a candidatura ao Parlamento europeo e acertou cada vez que negociou unha lista conxunta con outras forzas nacionalistas de Euskadi e Catalunya para asegurar a presenza de Galiza en Europa. Acertou, naturalmente, cando diante da catástrofe do Prestige e dun país á intemperie o BNG impulsou de inmediato a Plataforma Nunca Máis, poñendo en pé ao pobo galego, á sociedade galega no seu conxunto. Acertou, en definitiva, cada vez que colocou o país no epicentro da súa estratexia política, buscando o apoio social para avanzar. E acertará o nacionalismo galego, sen dúbida ningunha, se no contexto político actual e no escenario que agora se abre dá pasos para que Galiza teña no Congreso un Grupo Parlamentario Galego, o grupo que non foi posíbel no momento da Transición. Esa é hoxe a nosa responsabilidade máis inmediata: asegurar a presenza da nación galega nas novas Cortes a través dunha candidatura de país, construída no país, arredor dun proxecto de país e ao servizo exclusivamente do país.