11/08/20

Das mulleres que viviron no amor á terra


Era grande a admiración de Paco Souto (A Coruña, 1962-Razo, 2017) por ese outro noso altísimo poeta que foi Antón Avilés de Taramancos, que nunca deixou de ser fiel ás súas orixes labregas e á memoria de súa avoa. Se a presenza de Pepa de Pastora é fundamental no canto lírico de Avilés, non menos importante é a figura de María na obra poética de Paco Souto. Ambas mulleres representan moi ben esa estirpe feminina de orixe humilde que viviu permanentemente no amor á terra. Foron as nais e as avoas que xa non están entre nós e coas que se extinguiu para sempre unha cultura milenaria e un xeito de vivir que permaneceu case inalterábel durante séculos. E sempre levando o mundo na cabeza: “Mulleres paxe de grelos / Mulleres balde de peixe / Mulleres cesto de ovos / Mulleres manteiga e leite”. Diso vai o poemario As horas de María, un libro no que o poeta comezou a traballar na súa mocidade e co que gañou en 2006 o Premio de Poesía Johán Carballeira.
A través dos versos de Paco Souto imos coñecendo a vida de María, que se inicia no tempo de ir co gando e de aprender a ler no silabario e nas coplas dos cegos. Non faltan as imaxes das lavandeiras enchendo de linguas de xabrón o leito do río, tendendo a roupa a clareo e escorrendo de suor até conseguir as máis banquísimas sabas que os ollos podían ver. Non menos gozosa resultaba a celebración do San Xoán, cubrindo a casa de herbas, saltando o lume e lavando a cara durante varios días con aqueles pétalos de rosas colocados en auga até a primeira luz do día. O ano agrícola avanzaba coa sementeira das fabas e do millo verde, coa seitura da herba ao mencer ou con carros de argazo para as leiras, abríndose os corpos ao amor coa calor do verán. E virá logo a guerra de África con aquelas cartas para o home “Para que saibas que estamos ben / Os rapaces medran como o liño (…) E a ti / Como che vai a guerra? Tápate!”. Talvez nada máis luminoso nesa vida de María que a esperanza do 14 de abril de 1931. “Canto durará esta luz?”, pregúntase. Castelao en Lira defendendo o Estatuto, o drama da guerra, o fielato, a requisa, o estraperlo, os fuxidos, as cartas atlánticas do exilio… así até chegar ao conflito entre tradición e modernidade, entre lavar a roupa no río ou na lavadora. María xa de vella alinda a vaca furtivamente nas terras que sempre foran de seu e que o polígono roubou para esa fábrica de matar a froita.
Paco Souto escribiu toda a súa obra desde o centro da vida, desde a súa inmensa riqueza como ser humano, desde unha radical autenticidade en todo o que nos expresaba coa súa poesía, demostrando en cada poema, en cada libro, que a poesía é arte e verdade, verdade e beleza.



As horas de María
Paco Souto
Espiral Maior /2007
54 páxinas

Ningún comentario:

Publicar un comentario