Regreso a Marica Campo

Marica Campo (Val do Mao-O Incio, 1948) era xa unha grandísima poeta cando nos marabillou a todas e a todos nós co seu primeiro libro. Hai poetas que se desesperan por non poder publicar os seus primeiros versos. Marica Campo, pola contra, resistiuse durante anos e anos a dar á luz en libro a súa poesía, e cando o fixo foi pola reiterada petición de varios amigos. Ese seu primeiro libro, Tras as portas do rostro, era en realidade unha pequena antoloxía do que a poeta escribira entre 1970 e 1990. Vinte anos na vida dunha persoa e no proceso de creación dunha escritora tiñan que darnos unha obra dificilmente unitaria, de desigual calidade literaria e de diferente tensión poética e vital. Mais iso pouco importa cando entre as súas páxinas atopamos unha poderosa voz e unha poeta en toda a súa plenitude, cun dominio absoluto da arte de trobar. Direi máis: se Marica Campo non houbese escrito e publicado toda a súa obra poética posterior, teño a certeza de que abondarían algúns poemas deste seu primeiro libro para ocupar un lugar destacado na poesía galega contemporánea, do mesmo xeito que aínda que Manuel María só fose autor de Advento sería igualmente un dos nosos mellores poetas, como o é Xosé María Díaz Castro con Nimbos e incluso só co poema “Penélope”.

A nosa fascinación por certos poemas daquela case descoñecida Marica Campo puxémola xa por escrito nunha sección que por aquel tempo tiñamos en El Correo Gallego e que creo que foi, ademais, a primeira recensión crítica que recibiu o poemario. Seguimos desde entón, título a título, toda a súa traxectoria como escritora, en verso e en prosa, e non ignoramos a súa admirábel mestría no cultivo da poesía a través de formas clásicas como o soneto (Pedinche luz prestada, 2001) ou na dificilísima sextina (Sextinario: trinta e seis + tres, 2007), pero na nosa humilde opinión Marica Campo nunca foi tan grande como poeta como en certos poemas do seu primeiro libro, por exemplo en “Apoteose da hedra”: “Que non chegue a glicinia escoando nostalxia / nin a rosa vermella encendendo o recordo. / Non traía a madresilva o mel á lingua amarga, / non veña a acacia e pinte de arrecendo a memoria. / Non diga a lila o laio dos días esvaídos, / que non alce a camelia a paixón entre a chuvia”. Ou naquel outro poema que se abre cunha cita de Pablo Neruda (“Amiga, no te mueras”): “Non me morras, amiga, que aínda é cedo a morte. / Non devales no limo marelo da derrota, / non inventes a sombra, esquece a misa negra. / Imos buscar a vida, coroala de vida, / mordela e que nos morda, querela e namorala (…) Escríboche estas cousas eu, que habito no espanto / e bebo a soidade e padezo martirio (…) Recolle a miña tinta e fai un canto novo, / namórate da vida antes que sexa tarde”. Descubrir a Marica Campo foi unha auténtica delicia, como o foi logo tamén ler Confusión e morte de María Balteira.

Tras as portas do rostro

Marica Campo

Baía Edicións / 1992

85 páxinas